Ο χρόνος είναι χρήμα και έκφραση αλληλεγγύης (Ελευθεροτυπία)
Μορφή ανθρωπιστικής… πανδημίας παίρνει το τελευταίο διάστημα η σύσταση και η λειτουργία Δικτύων Ανταλλαγής Υπηρεσιών και Τραπεζών Χρόνου
Ενεργοί πολίτες, φορείς και δήμοι, σε μια προσπάθεια να υπερασπιστούν το ήδη συρρικνωμένο οικογενειακό εισόδημα, καταφεύγουν σε λύσεις του παρελθόντος που έχουν όμως «άρωμα» του σήμερα. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας λειτουργούν ήδη τέτοιες δράσεις ενώ σύντομα πρόκειται να λειτουργήσουν στον Χολαργό, στου Παπάγου, στο Περιστέρι, στο Μαρκόπουλο, στη Ρόδο, στην Πεύκη, στη Λυκόβρυση, στη Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης, στην Αρτέμιδα, στα Σπάτα και στο Νέο Ψυχικό.
Το εγχείρημα δοκιμάστηκε αρκετά χρόνια πριν σε χώρες του εξωτερικού, ενώ σε εμβρυϊκή μορφή εφαρμοζόταν παλαιότερα και στην Ελλάδα. Με όπλο τους την τεχνολογία και το Διαδίκτυο, άνθρωποι διαφορετικού μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου, διαφορετικών επαγγελμάτων, διαφορετικού φύλου και φυλής, που μένουν συνήθως στην ίδια περιοχή, έρχονται σε επαφή, μέσω της Τράπεζας ή του Δικτύου, για να προσφέρει ο καθένας ανιδιοτελώς τις επαγγελματικές του υπηρεσίες ή και τις δεξιότητές του σε κάποιο άλλο μέλος.
Αυτό που προσδοκά είναι να λάβει κι εκείνος βοήθεια όταν τη χρειαστεί, χωρίς να απαιτείται να ξοδέψει ούτε ευρώ. Ετσι αφ’ ενός εξοικονομούνται χρήματα από τον οικογενειακό κορβανά και αφ’ ετέρου καλλιεργείται η αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων.
Αξιοπρεπώς
Στις προσφερόμενες αλλά και τις ζητούμενες υπηρεσίες ο κύκλος διαρκώς διευρύνεται αφού δεν υπάρχει περιορισμός, αρκεί να είναι στο πλαίσιο της αξιοπρέπειας. Τεχνικές εργασίες, όπως βάψιμο, ηλεκτρολογικά, υδραυλικά κ.λπ., υπηρεσίες ομορφιάς και υγείας, όπως μανικιούρ, αποτρίχωση, ενέσεις κ.λπ., μαθήματα χορού, ξένων γλωσσών, ελληνικών, αγροτικές εργασίες, επιστημονικές εργασίες, νομικές συμβουλές, και ό,τι άλλο βάλει ο ανθρώπινος νους, πιστώνονται και χρεώνονται στο σύστημα μιας τέτοιας οντότητας.
Η ανταπόδοση της βοήθειας γίνεται μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για να μην υπάρχει εκμετάλλευση κάποιων μελών, χωρίς αυτό βέβαια να τηρείται απαρέγκλιτα. Η κάθε ώρα που ξοδεύει κάποιος για να προσφέρει μια υπηρεσία σε κάποιον άλλον, του δίνει αυτόματα το δικαίωμα να διεκδικήσει κι εκείνος με τη σειρά του υπηρεσίες που έχει επιλέξει, αντίστοιχου χρόνου, και τις οποίες θα λάβει όχι απαραίτητα από το πρόσωπο στο οποίο τις πρόσφερε, αλλά απ’ οποιοδήποτε μέλος της Τράπεζας Χρόνου.
Λογαριασμοί
Ο λογαριασμός των δοσοληψιών κάθε μέλους ενημερώνεται μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή κάθε φορά που προσφέρεται ή λαμβάνεται κάποια υπηρεσία. Στις Τράπεζες Χρόνου η λαϊκή ρήση «Ο χρόνος είναι χρήμα» φαίνεται ότι γίνεται πράξη, καθώς το μοναδικό νόμισμα με το οποίο κοστολογείται η κάθε εργασία είναι η ώρα και όλες οι εργασίες έχουν την ίδια αξία.
Η Τράπεζα Χρόνου ως θεσμός εμφανίστηκε πριν από τα Δίκτυα Ανταλλαγής Υπηρεσιών στην Ελλάδα, στο πλαίσιο δράσεων του Δικτύου Γυναικών Ευρώπης, καθώς σύμφωνα με την πρόεδρό του Νίκη Ρουμπάνη, «βλέποντας κάτι αντίστοιχο στην Ιταλία πριν από μερικά χρόνια και έχοντας μεγάλο αριθμό εθελοντών στο Δίκτυό μας το οποίο θέλαμε να αξιοποιήσουμε, σκεφτήκαμε να κάνουμε κάτι αντίστοιχο».
Βέβαια εξαίρεση αποτελεί η Τράπεζα Χρόνου του Μοσχάτου, που έχει συγκροτήσει η Κίνηση Πολιτών «Μεσοποταμία», στην οποία η κοστολόγηση δεν γίνεται με την ώρα αλλά με την υπηρεσία.
Λοιπές «χρεώσεις»
Στα Δίκτυα Ανταλλαγής Υπηρεσιών, ο τρόπος χρέωσης διαφέρει και αντί με την ώρα γίνεται ή με «κουκούτσια», ή με «τσαμπιά», ή με «οβολούς», ή με «ΤΕΜ», ή με «κουκιά», ή με «LETS», ή με «ΚΟΙ.ΝΟ» ή με όποιο άλλο εναλλακτικό εικονικό νόμισμα επινοήσουν οι δημιουργοί τους. Η λογική όμως και εδώ είναι η ίδια εκτός κάποιων εξαιρέσεων.
Η κάθε προσφερόμενη υπηρεσία αξιολογείται διαφορετικά από περιοχή σε περιοχή. Σε κάποιες κοστολογείται και χρεώνεται αναλόγως στην τοπική νομισματική μονάδα, που σε άλλα δίκτυα, όπως στο ΤΕΜ Μαγνησίας, οι συναλλαγές γίνονται με συγκερασμό πολλές φορές του εικονικού νομίσματος και του ευρώ, σε μια προσπάθεια, όπως ισχυρίζεται ο Γιάννης Γρηγορίου, ιδρυτικό μέλος του δικτύου, «να υποστηριχτεί η τοπική αγορά, οι επαγγελματίες και οι άνεργοι».
